Της Δάφνης Γρηγοριάδη, Οικονομικής Αναλύτριας
Η εξασφάλιση ρευστότητας, ιδίως μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων για την υλοποίηση επενδύσεων – η οποία είναι εξαιρετικά απαραίτητη για την ελληνική οικονομία – αποτελεί προτεραιότητα. Το γεγονός ότι η απορροφητικότητα της Ελλάδας όσον αφορά τα κονδύλια που δικαιούται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας βρίσκεται στο 42%, συμβάλλει θετικά στην εικόνα της χώρας κατά τις αξιολογήσεις των οικονομιών των κρατών-μελών της ΕΕ.
Ωστόσο, από την ανάλυση προκύπτει ότι λίγες μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση σε αυτά τα κεφάλαια, λόγω των αυστηρών κανονισμών που επιβάλλει η ΕΕ. Επιπλέον, οι ΜμΕ επιδεικνύουν μειωμένο ενδιαφέρον για χρηματοδότηση, φοβούμενες ότι οι αιτήσεις τους θα απορριφθούν. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι ότι μόνο το 7% των ΜμΕ έχει υποβάλει αίτηση για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Συνεπώς, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση προς το παρόν ευνοεί κυρίως τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, καθώς και κρατικούς φορείς που επενδύουν σε στρατηγικά έργα για την οικονομία. Παρά ταύτα, δεν έχουν ακόμη φανεί οι αναμενόμενοι καρποί αυτών των επενδύσεων.
Αυτή η κατάσταση φέρνει στον νου το παράδειγμα του πακέτου Γιούνκερ, κατά τη διάρκεια των μνημονιακών χρόνων, κατά το οποίο η Ελλάδα είχε εξαιρετική απορροφητικότητα αλλά οι οικονομικοί καρποί δεν ήταν εμφανείς στην πραγματική οικονομία σε επαρκή βαθμό. Επιπλέον, πολλά έργα δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.
Η διαδικασία απορρόφησης των ευρωπαϊκών κονδυλίων είναι πράγματι πολύπλοκη και υπόκειται σε αυστηρούς κανονισμούς από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δυσκολεύει τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτά τα κονδύλια.
Επιπλέον, τα υψηλά επιτόκια συμβάλλουν στη μείωση της ζήτησης και για δανεισμό από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, καθώς οι επιχειρήσεις φοβούνται επίσης την απόρριψη των αιτήσεών τους. Για να βελτιωθεί η κατάσταση, είναι απαραίτητος ένας επαναπροσδιορισμός των τραπεζικών κριτηρίων χορήγησης δανείων.
Το καλό της υπόθεσης είναι ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι πρόθυμες αν εξασφαλίσουν χρηματοδότηση να κάνουν επενδύσεις. Ειδικότερα φαίνεται ότι έχουν τρεις προτεραιότητες:
Πρώτον επενδύσεις σε πάγια περιουσιακά στοιχεία που θα τις βοηθήσει να αυξήσουν τις παραγωγικές τους δυνατότητες και το τζίρο τους .
Δεύτερον, ψηφιακές και πράσινες επενδύσεις με τις τράπεζες ήδη να ζητούν από τις επιχειρήσεις να συμμορφώνονται με τα πρότυπα βιώσιμης ανάπτυξης (ESG), κάτι που θα ζητείται και στις ΜμΕ με τον καιρό.
Τρίτον επενδύσεις στην καινοτομία στις συνεργασίες και στην εξωστρέφεια. Θέλω ιδιαίτερα να σταθώ στην εξωστρέφεια διότι δυστυχώς δεν αναγνωρίζουμε στο βαθμό που θα έπρεπε και που της αναλογεί την βαρύτητα της εξωστρέφειας.
Με τον όρο εξωστρέφεια εννοούμε εξαγωγές και επενδύσεις στο εξωτερικό υπό την μορφή εξαγορών/συγχωνεύσεων και greenfield δηλαδή ίδρυση θυγατρικών όπου έχουν και μεγαλύτερη βαρύτητα. Η εξωστρέφεια είναι αναγκαία σήμερα και ως εργαλείο διασποράς κινδύνου λόγω της γεωπολιτικής και κατ’ επέκταση γεωοικονομικής αβεβαιότητας. Όπως οι t raders κάνουν διασπορά κινδύνου στα χαρτοφυλάκια έτσι και οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επενδύσουν σε συνεργασίες σε διάφορες περιοχές του παγκόσμιου χάρτη προκειμένου να μειώσουν τον κίνδυνό τους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αναγκαιότητας της εξωστρέφειας αποτελεί η αναταραχή στην Ερυθρά Θάλασσα με το κλείσιμο της διώρυγας του Σουέζ όπου επιχειρήσεις εξαρτημένες σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές της Ασίας όπως ο κλάδος της ένδυσης πλέον σκέφτονται να βρουν συνεργάτες και σε άλλες περιοχές.
Αυτό το οποίο διαπιστώνεται είναι πως υπάρχει ένα κενό ενημέρωσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για το πώς να κάνουν εξωστρέφεια. Στο πλαίσιο αυτό μαζί με μία ομάδα ατόμων δημιουργήσαμε εθελοντικά την πρώτη καμπάνια στην Ελλάδα που απευθύνεται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με έμφαση στην εξωστρέφεια. Πρόκειται για την καμπάνια SME ’s Diplomacy Greece η οποία τον Αύγουστο κλείνει τρία χρόνια για την σημαντικότητα της εξωστρέφειας και την ανάγκη εκπαίδευσης των επιχειρήσεων σε τεχνικές διαπραγματεύσεις σύναψης συμφωνιών στο εξωτερικό. Την εβδομάδα αυτή μάλιστα βγάλαμε και τον οδηγό μας «Εισαγωγή στην Στρατηγική Εξωστρέφειας για ΜμΕ».
Η εξωστρέφεια σήμερα δεν αποτελεί απλά επιλογή αλλά ανάγκη για την βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Βγαίνοντας έξω αυτό βοηθά να μεγαλώσεις την επιχείρηση σου, να αποκτήσεις τεχνογνωσία που θα την φέρεις μετά στην Ελλάδα. Επίσης το να κάνεις επενδύσεις φέρνει επενδύσεις. Υπάρχουν χρονιές που οι greenfield εξ ερχόμενες άμεσες ξένες επενδύσεις μας (OFDI ) είναι μετρημένες στα δάχτυλα και αυτό πρέπει να αλλάξει…
Πηγή: Εφημερίδα «Η Βραδυνή»
